چکیده
کارل مانهایم در کتاب معروف خود ایدئولوژى و اتوپیا اصول جامعه شناسى معرفت را ارائه داده و مفاهیم مهم و شاخههاى مختلف این رشته و همچنین روش بررسى عملى را در آن توضیح داده و روشن ساخته است.
به عقیده مانهایم وظیفه جامعه شناسى معرفت و یا جامعه شناسى دانش عبارت است از تحلیل روابط میان جامعه و دانش. از طرفى این رشته در جستجوى معیارهایى است که توسط آنها بتوان این رابط را نشان داد و از طرف دیگر سعى مىکند طبیعت این ارتباط را روشن ساخته و آن را از دیدگاه نظرى مورد شرح و بسط قرار دهد. البته در دیدگاه معرفتى کارل مانهایم مسائل و مشکلات نظرى و عملى نیز وجود دارد. در این مقاله مهمترین آراء مانهایم در زمینه جامعه شناسى معرفتخلاصه شده و مشکوکترین جنبههاى آن یعنى آراء وى در زمینه «نسبیت اندیشه» و «روشنفکران غیر وابسته» مورد نقد قرار گرفتهاند.